Zondag 23 november 2025 10.00 uur Witte Kerk ds. J.L. Brevet
Klik HIER voor de liturgie; de Zondagsbrief wordt per mail verzonden.
Klik HIER om de uitzending thuis te volgen
Als u van plan bent te kijken, leg dan uw liedboek klaar, zodat u kunt meezingen.
Klik hier voor samenspraak online
De nieuwe Samenspraak is uit klik hier !
KerkBalans-Flyer-2025
Actie Kerkbalans
Uw bijdrage voor kerkbalans is welkom op bankrekening NL29 RABO 0373 7115 30
t.n.v. Protestantse Gemeente Lochem o.v.v. Actie Kerkbalans 2025.
Heel veel dank!
Kerkenraad en kerkrentmeesters van de
Protestantse Gemeente Lochem
Zij zullen hun zwaarden omsmeden tot ploegijzers en hun speren tot snoeimessen (Jesaja 2,4)
Soms vind ik het lastig dat ik voor ons kerkblad zo ver vooruit al overwegingen moet schrijven. Het is nog maar eind oktober als ik dit schrijf. Komende week worden de verkiezingen gehouden die op dit moment ons land in de greep houden. Geen idee hoe die gaan aflopen, het is op dit moment zondagavond 26 oktober.
In onze kerk hopen we op 2 november een ouderling-voorzitter te bevestigen en op 9 november is er de gedachtenisdienst waarin we de overledenen van het afgelopen jaar gedenken. Allemaal alweer achter de rug.
Onverbiddelijk richten we ons op advent. We hebben een prachtig project dit jaar met als thema: De geluksbezorger. Dat is een verwijzing naar de profeet Jesaja die centraal staat in het project, dat we ook dit jaar weer samen met kinderen hopen vorm te geven. Ik verheug me nu al op hun aanwezigheid in de diensten. Het woord geluksbezorger is een eigentijdse poging om duidelijk te maken dat het in Jesaja gaat om het brengen van goed nieuws. In het Nieuwe Testament wordt daar het woord evangelie voor gebruikt. Jesaja ziet in zijn tijd brengers van goed nieuws, geluksbezorgers zou je kunnen zeggen. Ik vermoed dat het woord geluksbezorger niet zomaar is gekozen. Het roept associaties op met het door sommige politici gebruikte woord gelukszoeker. Dat wordt neerbuigend gebruikt voor vluchtelingen die ‘alleen maar op zoek zouden zijn naar geluk’. Ik hou niet van die aanduiding. Ik vind hem neerbuigend en bovendien is geluk voor ieder van ons zo ontzaglijk belangrijk. De boodschap van het evangelie is inderdaad goed nieuw, brengt geluk. In die zin is Christus een geluksbezorger. En onze wereld heeft dat hard nodig.
Zo zijn we terug bij het begin: onze politieke situatie. Boven dit stukje staat een beroemde tekst van Jesaja, die we op eerste advent (30 november) zullen lezen in de kerk. De profeet heeft een visioen: zwaarden worden omgesmeed tot ploegscharen. IJzingwekkend actueel, in een tijd dat er meer geld dan ooit gaat naar defensie, wapentuig. Met schrik om je hart vraag je je af: hoe zit het met dat vredeskind, die geluksbezorger?
Ik wens ons toe dat we juist op weg naar kerst uitzien naar Hem. Tot heil van onze wereld.
Paul Wansink
(Lied van Maarten Luther bij psalm 46)
Eind oktober, de 31e is het hervormingsdag. Vroeger werd die dag in menige Protestantse kerk nog gevierd. Tegenwoordig is het al heel wat als je er als predikant in de zondag ervoor of erna enige aandacht aan besteedt. Dat komt natuurlijk mede door de toegenomen waardering voor de Katholieke traditie en de groei van de oecumene na de Tweede Wereldoorlog. We hebben geleerd dat we het als christenen samen moeten doen in deze wereld.
Maar dat is niet het hele verhaal. Ik vermoed dat ook de ’theologie’ van de reformatie en zeker ook die van Maarten Luther, de belangrijkste kerkhervormer, niet meer zo populair zijn. Die theologie vindt u prachtig samengevat in de eerste regel van Maarten Luthers beroemdste lied: ‘Een vaste burcht is onze God’. In de geloofsbeleving en ervaring van Luther stond God als een muur, een wal waarachter je kunt schuilen. Luther twijfelde aan van alles. Vooral aan zijn eigen geloof en hij zag de toekomst van de wereld soms somber in. Wie ooit depressief was vindt Luther aan zijn zijde. Maar al zijn twijfel en zijn zorg valt steeds weer weg als hij zich richt tot de eeuwige God. Die is betrouwbaar, die staat als een vaste burcht. En al het kwaad van deze wereld zal uiteindelijk wijken voor Gods overwinnende liefde in Christus. Dat staat als een huis. Zoals ook het lied van Luther staat als een huis.
Maar wij mensen van het begin van de 21e eeuw hebben wat meer twijfel over die God. Is Hij wel een vaste burcht? Is zijn weg in Jezus Christus niet ten diepste een kwetsbare weg? En wij aarzelen wat met al te grote woorden. Ik bespeur ook in onze tijd veel twijfel. Daar ligt een overeenkomst met Luther, in dat opzicht is hij heel modern. Voorzichtig zouden wij ons door Luther misschien kritisch kunnen laten bevragen of onze twijfel misschien niet iets te veel twijfel aan God is en vooral dat zou een echt kritische vraag van de hervormer aan ons kunnen zijn — of onze twijfel misschien niet iets te gemakkelijk uitgaat van de goedheid van ieder mens. Anders gezegd: Luther stelt in elk geval mij de vraag of we soms niet iets te hoog van de mens denken en te laag van God.
Misschien denkt u nu wel: wat een moeilijke praat. Toch hoop ik dat u iets herkent van de spanning tussen twijfel en vertrouwen. Rond hervormingsdag vind ik het mooi te beseffen dat we aan van alles kunnen twijfelen, maar dat we niet hoeven te twijfelen aan Gods goedheid en trouw. Die staat inderdaad als een vaste burcht en die zal het kwaad keren.
Paul Wansink
‘Vanuit de diepte van de zee waait een vreemde mystieke wind over onze harde koppen. En zie: wij brengen een Rembrandt voort, een Van Gogh, een Vermeer. Vervoerden in de nuchterheid, zieners van het grenzeloze in de beperking mystici van het alledaagse leven’.
(Godfried Bomans)
Ditmaal geen Bijbelcitaat maar een uitspraak van Godfried Bomans die ik ergens las. De woorden bleven hangen. Bomans zal het wel specifiek over Nederlanders hebben met hun harde koppen en hun landje bij de zee. Maar ik trek het graag breder. Mensen hebben in onze tijd harde koppen. Het lijkt wel of we elkaar niet meer verstaan. Zo gaan we met harde hoofden en koude harten door de wereld en in ons land op weg naar weer nieuwe verkiezingen. Daar zou je soms wat moedeloos van kunnen worden.
Maar Bomans weet van meer dan alleen harde hoofden. Er waait vanuit de diepte van de zee een vreemde mystieke wind over die harde koppen en opeens komt er een Rembrandt, een Van Gogh, een Vermeer. Nederland is beroemd om zijn schilders. Maar ook nu weer trek ik het graag breder en wijder. Vanuit de diepte van de zee waait een vreemde wind. Het woord voor wind is in de Bijbel hetzelfde woord als dat voor geest. Gods Geest waait over het oerwater. Dat ervaart een mens nog steeds lopend langs de zee aan het strand. En van die geest moeten wij het hebben met onze harde hoofden en koude harten.
Want dan kan je vervoerd worden in nuchterheid, het grenzeloze zien in beperking. Prachtig. Geloven betekent naast andere dingen – vervoerd worden, ruimer zien, niet benepen, maar juist in onze beperkingen Gods werkelijkheid ervaren. Elke morgen opnieuw. Dat is echt een Godsgeschenk. De hemel raakt de aarde. Er waait een nieuwe, vreemde wind. Gods levendmakende Geest.
Paul Wansink
Ik las de uitspraak van Bomans in het nieuwe boek van Kees van Ekris, sinds 1 juli de scriba van onze landelijke kerk. Ik ken Kees van Ekris als een zeer inspirerende theoloog. Bij voldoende belangstelling zou ik met een aantal van jullie graag dat boek lezen en bespreken. Het bestaat uit een aantal interviews met Nederlanders uit de breedte van de samenleving. Een aanrader.
Kees van Ekris, De magie van het geloof. Theologie over bezieling en betovering. KokBoekencentrum 2025.
